utubets.com

YouTube transcript

What Colour Is This Dress? (SOLVED with SCIENCE)

Languages available: ar zh-Hans zh-TW hr cs nl en-GB fr de iw id it pl pt ro ru es es-419 es-ES sv tr ur vi

transcript:
Görünüşe göre dünya bu elbise yüzünden iki gruba bölündü. Peki sizce bu elbise ne renk? Bir grup Siyah ve Mavi diyor, diğeri Beyaz ve Altınrengi. Twitter’dan gelen yüzlerce yorumda hem beyaz-altınrengi diyen var, hem de siyah-mavi. Açıkçası biz ikimiz de siyahlı-mavili gördük ve ilk başta geniş çaplı bir şaka yapılıyor sandık. Peki nasıl oluyor da insanlar elbisenin rengini bu kadar farklı görüyor? Bu olaya renk değişmezliği deniyor. Mesela bu küpe bir bakın. Üst yüzeyin ortasındaki kare, kahverenginin bir tonu gibi gözüküyor, ön yüzeydeki ise daha çok turuncumsu. Ama aslında her ikisi de aynı renk. Gerçekten şu an hile yapmıyoruz, ya da fotoğrafla da oynamıyoruz. Yani beynimiz içeriğe bakıyor, gölgeyi görüyor ve hemen: “Hmm – Gölge nesnelerin daha koyu gözükmesine sebep olur,” diye düşünüyor. Ve böylece beyin, gölgedeki kareyi normalde olduğundan daha açık renk olarak algılıyor. Tabi gölge ortadan kalkana kadar... Elbiseye dönersek, onda da benzer bir durum var. Tek fark, burda içeriği tam olarak bilmiyoruz- elbiseye o kadar yakınız ki, çevresinde ne var ne yok göremiyoruz beynimiz varsayımlar yapmak zorunda kalıyor. Elbiseyi beyaz görenlerin beyni, elbiseyi gün ışığıyla aydınlatılmış bir odadaymış gibi varsayıyor. Yani parlak mavi bir gökyüzü varken pencerenin yanındaymış gibi… Olaya böyle bakınca, mavi ışıktan dolayı mavi gördüğünü sanıp beynin elbiseyi beyaz olarak algılaması ve altınrengine dokunmaması anlam kazanıyor. Siyahlı-mavili gören grubun beyinleriyse, elbisenin yapay sarı ışıkla aydınlatılmış bir ortamda olduğunu varsayıyor. Sonuç olarak da, ışıktan dolayı sarı gördüğünü sanıp, aslında siyahın yansıması olduğunu düşünüyor ve mavinin ışıktan etkilenmeyeceği yorumunu yapıyorlar. Görünüşe göre, bu fotoğraf beynimizde oyunlara yol açıyor. Yani sonuç olarak herşey bireysel algıya ve fotoğrafı nerde ve nasıl hayal ettiğimize bağlı. Gerçeklere bakacak olursak elbise aslında mavi. Bunlar da diğer fotoğrafları. İşte bu da beyinlerimizin biz farketmeden çevremizi nasıl yorumladığına ve algıladığına güzel bir örnek. Dünyanın en çılgın olaylarına yaptığımız açıklamalara doyamıyor musunuz? O zaman asapscience.com/book adresinden AsapSCIENCE kitabınızı sipariş edin. Linki açıklama kısmına da koyduk. Haftalık bilim videolarımız için bizi takip etmeyi unutmayın! Çeviri: Atalayy